سیمۆرغ (Simorgh)

٢. سیمۆرغ (Simorgh) لە نێوان ئایین و کلتووردا هەمیشە دەبینین سیمۆرغ لەلایەن مێژوونوسە ئێرانیەکان و یابانیەکان بە کلتوور باس دەکرێ و ئاماژە بە وشەی ئایین ناکرێ، یاخود باسی باڵدارەیەکی ئەفسانەیی دەکەن. هەمیشە مەرامێکی شاراوە بەدی دەکەین لە تێکەڵ کردنی ئایینی میثرایی و سیمۆرغ و زەردەشتی و زیروانی. هۆکاری ئەو ناڕوونیە و باس نەکردنی سیمۆرغ بە…

Read More

نەورۆز

Youtube سوپاسی کاک چالاک و ستافی کەنالی تەلفزیونی یورۆ-کرد دەکەم ئەو دەرفەتەیان پێدام تاوەکو لەسەر نەورۆز قسە بکەم. تێبینی: بۆ ئەوەی بابەتەکان بە هەڵە نەڕوات ئەو دوو هەڵەیە چاک دەکەمەوە. یەک لە هۆم-یەشت ‘یما = یەما’ باسی نەورۆزی کردووە نەوەک لە یەشت. بەڵام یەشت لەسەر بنەمای هۆم-یەشت نوسراوەتەوە. دوو: لە یەشت، زوحاک یان ئەژدیها خاوەن…

Read More

جەژنی نەورۆز

ڕیشەی نەورۆز بۆ سەدان ساڵ لەناو نەتەوەی کورددا ڕەگی داکوتیووە، بە هۆی ئەو مێژووە دێرینەشەوە دەیان چیرۆکی ڕاستی و ئەفسانەیی و ئایینی لە خۆگرتووە. ئەو چیرۆکانەش لەناو گەلانی زاگرۆسی بڵاوبۆتەوە بۆیە هەر هەموویان ئەو جەژنە بە بۆنەیەکی نەتەوەیی خۆیان دەزانن. دوژمنی کورد وەک پیشەی کارەکانی تریان، دەیانەوەێ ئەو ناسنامە نەتەوەییە لە ناو کورددا دەرهەڵکێش بکەن…

Read More

فریجیا ‘Phrygian’ 

فریجیا ‘Phrygian’  فریجیا یەکێک بووە لە شانشینە دێرینەکانی ئاسیای ناوەڕاست، زۆر بە کەمی لەلایەن هەرۆدەتەس باس کراوە. ئەو شانشینە دەکەوێتە باکووری کوردستان و ناوی پایتەختەکەی ‘گۆردیۆم’ بووە.   گلۆڤەر لە کتیبەکەیدا دەڵێ ‘ئاسیای بچوک هەمیشە جێگای تێکەڵاوی نەژادەکان بووە، هەندێك نەژاد لە چەند خێڵێکی تر دروست بوون، داگیرکەران لە ڕێگای دەریای ڕەش و لە وشکانیش…

Read More

٧. ١. ٢ پەرتوک و پەرتوکخانە

لەگەڵ ئەوەی داهێنانی نوسین ئەگەرێتەوە بۆ سەردەمی سۆمەر، بەڵام وەک نوسینەکان لە دەقێکی پەرتوکیدا کۆبکرێتەوە، وا پێ دەچێت لەناوچەی گەلانی زاگرۆسی بوبێت. کورد پەرتوک و پەرتوکخانەی گەورەی هەبووە بەڵام لە هێرشە یەک بە دوا یەکەکانی سەر ناوچەی گەلانی زاگرۆسی لەناو چووە. زۆرێک لەو پەرتوکانە لەسەردەمی هێرشی ئەسکەندەری مەکەدۆنی سوتاو وە جارێکی تر لەسەردەمی هێرشی عەرەبەکان…

Read More

٨. ٧. ٢ سەلاحەددینی ئەیوبی، صلاح الدین الایوبي 

یەکێک لەو کەسایەتیە مەزنانەی کورد سەلاحەددینی ئەیوبیە ئیمڕۆ بە کەسێکی جیهانی ناو دەبرێت، دۆست و دوژمن ڕێزی لێ دەگرن. بەڵام ئیمڕۆ ئەو کەسایەتیە مەزنە لەبەرچاو کوردی دەخەن. هۆکارەکەشی ئەوەیە دەڵین بۆچی دەوڵەتێکی کوردی دروست نەکرد و چوو فەڵەستینی ڕزگار کرد. بڕوا ناکەم لەناو کورددا تا ئێستا ڕێزێکی دادپەروەرانە لە سەلاحەددینی ئەیوبی گیرابێ. مەلاکان و موسوڵمانەکان…

Read More

کوردستان لانکەی مرۆڤایەتی: بەشی دووهەم

کوردستان و شوێنی ژیاری مرۆڤ ئاسەوارگەلێکی زۆر لە کوردستان دۆزراوەتەوە وە سەردەمەکەی دەگەڕێتەوە بۆ چاخی بەردین. لە ئەشکەوتی بێستون چەند کەلوپەلێک دۆزراوەتەوە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ چاخی سەردەمی بەردینی ناوەڕاست، مرۆڤەکان لە بەرد کەلوپەلیان داتاشیوە. هەروەها هەمان هاوشێوەی ئەو کەلوپەلانە لە ئەشکەوتی غار دۆزراوەتەوە، بەرامبەر شاخی بێستونە. هەروەها شوێنەوازانەکان لە ناوچەی شکاکی کوردی حەوت پارچە ئاسەواریان…

Read More

کوردستان لانکەی مرۆڤایەتی: بەشی یەکەم

دەستپێکی شارستانیەت دەستەواژەی لانکەی مرۆڤایەتی چەندین چەمکی مێژوو و شارستانیەت لە خۆ دەگرێ، کاتێک دەڵێین لانکە واتە کۆرپە لە دایک بووە، بەڵام پێویستی بە حەوانە و ڕاژاندنیەتی. کوردستان هەمیشە ناوەندی سەرهەڵدانی ئایین و زانست بووە. بە ئایین و زانست توانیویەتی ببێتە دایکی فەلسەفە و تەکنەلۆژیای سەردەمی خۆی، بە جۆرێ بنەماکانی ئەو تەکنەلۆژیایە بە بەردەوامی تاوەکو…

Read More

٢. ١ سیمۆرغ (Simorgh) لە نێوان ئایین و کەلتووردا

  هەمیشە دەبینین سیمۆرغ لەلایەن مێژوونوسە ئێرانیەکان و یابانیەکان بە کلتوور باس دەکرێ و ئاماژە بە وشەی ئایین ناکرێ، یاخود باسی باڵدارەیەکی ئەفسانەیی دەکەن. هەمیشە مەرامێکی شاراوە بەدی دەکەین لە تێکەڵ کردنی ئایینی میثرایی و سیمۆرغ و زەردەشتی و زیروانی. هۆکاری ئەو ناڕوونیە و باس نەکردنی سیمۆرغ بە ئایینێکی دێرین ئەو کاتە بۆمان ڕوون دەبێتەوە…

Read More

٦. ١. ٢ دۆزینەوە و داهێنانی مەینەوی (نابەرجەستە) (بەشی دووهەم)

جگە لە دۆزینەوە و داهێنانی ئامێری بەرجەستەیی، گەلانی زاگرۆسی لە دۆزینەوەی دیاردە سروشتیەکان دەستێکی باڵایان هەبووە. وەک شیکار کردنی خەون و پێشبینی کردن، هەروها لە سەردەمی میثرایەکانەوە قوڵبوونەوەیان هەبووە لەسەر ڕەوانی مرۆڤ، لە پاش مردن ئەو ڕەوانە بۆ کوێ دەچێت! هەر بۆیە لە ئەنجامی قوڵ بوونەوە تەکنیکی یۆگایان دۆزیوەتەوە و مەشقیان کردووە بە تاک و…

Read More